Werk, migratie en huisvesting hangen met elkaar samen
De adviesraad migratie publiceert – in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen – een blogserie waarin kennis en feiten over Migratie en Gemeenten staan. Deze blog gaat over de samenhang tussen werk, migratie en huisvesting.
Samenhang tussen werkgelegenheid, arbeidsmigratie en huisvesting
Stimuleren van de werkgelegenheid staat in veel gemeentelijke verkiezingsprogramma’s weer in de top drie van voornemens. Maar is dit streven wel zo vanzelfsprekend? Sommige bedrijven, en soms hele sectoren, kunnen in Nederland namelijk alleen nog bestaan vanwege de inzet van arbeidsmigranten.
Waar de wethouder Economische zaken verguld is met de realisatie van een nieuw bedrijventerrein, ziet de wethouder Wonen zich vervolgens geconfronteerd met een huisvestingsvraagstuk voor arbeidsmigranten en een nog grotere druk op de woningmarkt. Dat pleit voor een vestigingsbeleid en een woonvisie waarin het gemeentebestuur zich bewust toont van de samenhang tussen werkgelegenheid, arbeidsmigratie en huisvesting en hierin zorgvuldige afwegingen maakt.
De vestiging van nieuwe bedrijven kan arbeidsmigranten aantrekken
Het lijkt vanzelfsprekend dat hoe meer banen de vestiging van een bedrijf oplevert, hoe beter het is. Voldoende werkgelegenheid is immers erg belangrijk voor het welzijn van de bevolking. Maar toch is dat niet zo simpel als het lijkt. Nederland heeft nu een zeer krappe arbeidsmarkt. In het laatste kwartaal 2021 waren er 105 vacatures per 100 werklozen (CBS). Dat betekent dat zelfs als alle werklozen aan het werk zijn er nog steeds vacatures niet zijn vervuld. Toch steken gemeenten met het oog op het vergroten van de werkgelegenheid nog steeds veel energie in het behouden en aantrekken van bedrijven. En soms wordt een deel van de arbeidsplaatsen die dat oplevert vervolgens opgevuld door arbeidsmigranten, die met name afkomstig zijn uit andere EU-landen. Zij hebben namelijk onbeperkt toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt. Eind 2019 waren er in totaal 611.800 werkenden uit de EU in Nederland.
Ook arbeidsmigranten moeten ergens wonen
De vestiging van nieuwe bedrijven in gemeenten kan dus leiden tot de komst van meer arbeidsmigranten. Ook zij moeten ergens wonen. Soms gebeurt dat in speciale woonvoorzieningen, in de volksmond ook wel ‘Polenhotels’ genoemd. Plannen voor de ontwikkeling hiervan leiden echter vaak tot protesten van omwonenden, die vrezen voor overlast, een ‘negatieve uitstraling’ op hun buurt of een ‘aantasting van hun leefomgeving’ (zie bijvoorbeeld Westland, Dongen en Sevenum) of het gevolg is dat huizen worden opgekocht om arbeidsmigranten te kunnen huisvesten. Hierdoor neemt de krapte op de woningmarkt nog verder toe. Nederland kwam in 2019 ongeveer 120.000 huisvestingsplekken voor tijdelijke arbeidsmigranten te kort.
De meerderheid van de arbeidsmigranten (55%) woont in reguliere woningen. De wethouder Wonen van de gemeente Den Haag trok twee jaar geleden al aan de bel over de woonomstandigheden van arbeidsmigranten in zijn gemeente. In Den Haag zijn de afgelopen jaren ‘in hoog tempo woningen opgekocht, gesplitst en verkamerd’ om arbeidsmigranten te huisvesten. Velen van hen werken overigens niet in de gemeente Den Haag, maar in het Westland, dat niet alle arbeidsmigranten die het aantrekt ook zelf huisvest. Dit heeft de laatste jaren voor wrevel gezorgd bij de omringende gemeenten.
Klik hier om de volledige blog te bekijken en lees meer over hoe de huisvestingsvraag a.g.v. de inzet van internationale medewerkers onderdeel kan worden van het vestigingsbeleid van gemeenten.
Deze blog verscheen eerder via de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ). Bron: ACVZ (21 februari 2022).
LTO: Personeelstekort brengt oogstseizoen in gevaar
LTO Nederland wil dat werkgevers ook de mogelijkheid krijgen om seizoenarbeiders van buiten de Europese Unie in te zetten. Omdat de arbeidsmarkt zo krap is, vrezen veel werkgevers in de land- en tuinbouw dit seizoen anders onvoldoende teelt- en oogstmedewerkers te hebben.
Uit een peiling van LTO onder ruim 580 agrarische werkgevers blijkt dat 84 procent van hen denkt dit seizoen over onvoldoende arbeidskrachten te beschikken. Het gaat specifiek om seizoenarbeiders voor teelt- en oogstwerkzaamheden in de open teelten, glastuinbouw en de fruitsector.
Arbeidsmigratie
Eén van de oplossingen waar LTO aandacht voor vraagt, is het verruimen van de arbeidsmigratie. 40% van de werkgevers ziet dit als een kans. Een ruimhartiger en gerichte inzet van seizoenarbeiders uit landen buiten de EU helpt de werkgevers in de land- en tuinbouw en voorkomt dat producten niet geoogst kunnen worden, vindt LTO.
De bestaande regeling ‘verblijfs- en werkvergunning seizoenarbeid voor de land- en tuinbouw’ biedt een oplossing, vindt LTO. Al op korte termijn en voor het komende teelt- en oogstseizoen moet het daarmee mogelijk worden om, onder voorwaarden, seizoenarbeiders van buiten de Europese Unie in de land- en tuinbouw aan de slag te laten gaan.
Dit artikel verscheen eerder via Nieuwe Oogst. Klik hier om het volledige artikel te lezen.
Bron: Nieuwe Oogst (2 februari 2022).
Expertmeeting: Arbeidsmigranten over scholingsaanbod en loopbaanbegeleiding
Expertmeeting arbeidsmigranten
Op donderdag 24 februari organiseert Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten, in samenwerking met de Tilburg Law School, een expertmeeting over arbeidsmigranten in Nederland. De meeting staat in het teken van de presentatie van de voorlopige uitkomsten van een periodieke opiniepeiling die door onderzoeksbureau I&O Research wordt uitgevoerd, in opdracht van het Kenniscentrum. Tijdens de bijeenkomst worden de resultaten van het 3e panel van 2021 gepresenteerd. Dit 3e panel bevatte onder meer vragen over het training- en scholingsaanbod dat arbeidsmigranten ontvangen, hun scholingsgedrag en -wensen, alsmede over voorzieningen die voorzien in een loopbaanbegeleiding.
De meeting is online en staat open voor iedereen. Na aanmelding ontvangt u enkele dagen voor de bijeenkomst een link naar de betreffende meeting. Meld u gratis aan (met vermelding van Meeting 24-02) via deze link: [email protected]
Programma
- 15:30 – 15:40 Opening en korte introductie Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten
- 15:40 – 16:15 Presentatie van de resultaten van het 3e panelonderzoek; hoe denken arbeidsmigranten over scholing en loopbaanbegeleiding in Nederland?
- 16:15 – 16:30 Eerste reactie van Chantal Huinder, directie Stichting Doorzaam, expertisecentrum duurzame inzetbaarheid van de uitzendkrachten.
- 16:30 – 17:00 Rondetafelgesprek en discussie met de deelnemers
- 17:00 – 17:10 Afsluiting
Aanmelden
Meld u gratis aan voor deze meeting (onder vermelding van “Meeting 24-02”) via het volgende mailadres:
[email protected].
Namens het bestuur van het Kenniscentrum
Duitsland wil jaarlijks 400.000 arbeidsmigranten aantrekken
De nieuwe Duitse coalitie wil elk jaar 400.000 geschoolde arbeidsmigranten aantrekken. Gebeurt dit niet dan wordt de economie van het land hard geraakt, vreest de regering. In Nederland onderzoekt het kabinet of zo’n streefcijfer ook hier ingevoerd kan worden om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken.
“Het tekort aan geschoolde werknemers is nu zo serieus dat het onze economie dramatisch afremt. We krijgen de veroudering op de arbeidsmarkt alleen met een modern immigratiebeleid onder controle”, zegt Christian Dürr, leider van de Vrije Democratische Partij (FDP), tegen het Duitse weekblad Witschaftswoche.
Zijn partij regeert sinds december met de Groenen mee in de coalitie van sociaaldemocraat Olaf Scholz, de nieuwe Bondskanselier van Duitsland. Volgens Dürr moet de politiek zeer snel en zeer grondig veranderen op immigratiegebied om de problemen op de arbeidsmarkt te bestrijden. “We moeten het cijfer van 400.000 geschoolde arbeidsmigranten zo snel mogelijk bereiken.”
Beroepsbevolking krimpt
Dürr zegt dit omdat er in Duitsland, net zoals in Nederland, veel vacatures zijn die niet vervuld kunnen worden. Het Duitse Economische Instituut schat dat het aantal arbeidskrachten dit jaar met meer dan 300.000 zal dalen. Dat komt doordat er meer mensen met pensioen gaan dan dat er jonge mensen bijkomen op de arbeidsmarkt. De verwachting is dat dit gat groter zal groeien tot meer dan 650.000 in 2029. Als er niks aan gedaan wordt loopt het tekort aan mensen in de beroepsbevolking op tot 5 miljoen, aldus persbureau Reuters.
Dit artikel verscheen eerder via RTL Nieuws. Klik hier om het volledige artikel te lezen.
Bron: RTL Nieuws (21 januari 2022).
Symposium Zorg en welzijn voor arbeidsmigranten
Healthcare for Internationals (H4i), Pharos en het Kenniscentrum Arbeidsmigranten organiseren op donderdag 2 juni het symposium ‘Zorg en welzijn voor arbeidsmigranten’.
Integrale aanpak zorg en welzijn
Er wonen en werken meer dan 600.000 vaak Oost-Europese arbeidsmigranten in Nederland. Zij doen economisch belangrijk werk in de land- en tuinbouw, de industrie of distributie. Arbeidsmigranten lopen om verschillende redenen meer risico op gezondheidsproblemen en ervaren verschillende barrières in toegang en gebruik van zorg. Bovendien is deze groep hard geraakt door de coronapandemie.
Eind 2020 deed het Aanjaagteam bescherming arbeidsmigranten o.l.v. Emile Roemer al voorstellen om de huisartsenzorg beter toegankelijk te maken. Dit is erg belangrijk en meerdere initiatieven richten zich hierop. Onderzoeken en ervaringen in het veld laten echter zien dat een bredere, integrale aanpak op het gebied van gezondheid essentieel is voor de duurzame inzet en het welbevinden van deze groep. Met het symposium brengen we al deze kennis en ervaring bijeen. Het symposium is vooral gericht op medewerkers van zorg- en welzijnsorganisaties, gemeenten en andere overheden, kennisinstituten, werkgevers, zorgverzekeraars en andere belangstellenden in dit onderwerp.
Kennis en inspiratie opdoen
Kom tijdens dit symposium kennis en inspiratie opdoen voor de aanpak van uitdagingen in jouw regio of professie. Thema’s die aan de orde komen zijn onder andere:
- Huisartsenzorg
- Mentale gezondheid / GGZ
- Oplossingen in het sociale domein
- Preventie en vroegsignalering
- Publieke gezondheid
- Werkgevers en zorg & welzijn
- Zorgverzekeringen
- Inzet arbeidsmigranten in de zorg
Jaarrapportage arbeidsmigranten 2021
Eind 2020 heeft het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, onder leiding van Emile Roemer, diverse aanbevelingen gepresenteerd voor de bescherming van arbeidsmigranten. Recent werd de eerste voortgangsrapportage gepubliceerd: Jaarrapportage Arbeidsmigranten 2021.
Op 30 oktober 2020 bracht het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten haar adviesrapport uit onder de titel ‘Geen
tweederangsburgers’. Op dit moment, één jaar na het uitbrengen van dit adviesrapport, is een jaarrapportage opgesteld. In de “Jaarrapportage Arbeidsmigranten” wordt inzicht gegeven in de voortgang van de diverse aanbevelingen voortkomend uit het advies van het Aanjaagteam. Ook wordt er een breder beeld geschetst van de ontwikkelingen rondom arbeidsmigratie. Dit gebeurt aan de hand van zeven thema’s, die overeenkomen met de aanbevelingen van het Aanjaagteam, zoals Registratie, Huisvesting en Zorg. Daarnaast is de rapportage aangevuld met nieuwe informatie over onder andere dak- en thuislozen, sociale zekerheid en COVID-19. Specifiek voor het thema ‘Zorg en welzijn’ is ook uitgebreid gemaakt van het tweede panelonderzoek van Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten.
Klik hier en bekijk het volledige rapport via de Rijksoverheid.