Hoe denken arbeidsmigranten over gezondheid en zorg in Nederland?

Video: Expertmeeting arbeidsmigranten en gezondheidszorg

Online expertmeeting arbeidsmigranten
Op dinsdag 5 oktober organiseerde Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten een online expertmeeting over arbeidsmigranten in Nederland. Deze stond volledig in het teken van de kennis van arbeidsmigranten van- en hun toegang tot gezondheidszorg en veiligheid en gezondheid op het werk. Tijdens de meeting werden de uitkomsten van een opiniepeiling onder arbeidsmigranten gepresenteerd, waarna de resultaten werden besproken met Pharos (landelijk expertisecentrum gezondheid en kwaliteit van zorg in Nederland) en de circa 65 aanwezige experts.

Gezondheidszorg en veiligheid op het werk
Wilt u meer weten over de ervaringen van arbeidsmigranten met de Nederlandse gezondheidszorg, hoe zij hierover informatie ontvangen en op welke wijze zij gebruik maken van de zorg? Bekijk de expertmeeting dan hieronder terug!
(Klik op de video hieronder om de weergave te starten.)

 

Expertmeeting arbeidsmigranten en gezondheidszorg

Op dinsdag 5 oktober organiseert Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten een online expertmeeting over arbeidsmigranten in Nederland. De meeting staat in het teken van de presentatie van de uitkomsten van een opiniepeiling die door het Kenniscentrum, in samenwerking met onderzoeksbureau I&O Research, periodiek wordt uitgevoerd. Tijdens deze bijeenkomst worden de voorlopige resultaten van het tweede panelonderzoek van 2021 gepresenteerd. Dit panelonderzoek bevatte onder meer vragen over de kennis van- en toegang tot gezondheidszorg en veiligheid en gezondheid op het werk.

De online meeting staat open voor iedereen. U dient er rekening mee te houden dat een opname van de meeting plaatsvindt. Na aanmelding ontvangt u enkele dagen voor de bijeenkomst een link naar de betreffende meeting.

Programma

  • 15:30 – 15:40 uur Opening en korte introductie Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten
  • 15:40 – 16:15 uur Presentatie van de resultaten van het 2e panelonderzoek; hoe denken arbeidsmigranten over o.a. zorg en gezondheid in Nederland?
  • 16:15 – 16:30 uur Eerste reactie van Pharos, landelijk expertisecentrum gezondheid en kwaliteit van zorg in Nederland.
  • 16:30 – 17:10 uur Ronde tafel gesprek en discussie met de deelnemende experts
  • 17:10 – 17:15 uur Afsluiting

Meld u gratis aan voor deze meeting (onder vermelding van “Meeting 05-10”) via het volgende mailadres: [email protected]
Namens het bestuur van het Kenniscentrum

Jan Cremers: ’Tuinbouw moet meer doen om goede werkgever te zijn’

Veel Oost-Europeanen zoeken hun werk dichter bij huis, waar de lonen steeds minder onderdoen voor Nederland. De land- en tuinbouw zal meer moeten doen om een goede werkgever te zijn, vindt Jan Cremers, onderzoeker arbeidsmobiliteit aan de Universiteit van Tilburg. ‘Dat kan alleen als Polen niet langer als een nummer worden behandeld.’

Arbeidsmigranten kiezen voor terugkeer, kopte NRC onlangs. En Trouw stelde: ’Voor arbeidsmigranten is de Nederlandse land- en tuinbouw niet zo interessant meer’. Is Nederland uit de gratie? Jan Cremers, onderzoeker Arbeidsmobiliteit aan de Universiteit van Tilburg en bestuurslid van Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten stelt: „Het is een combinatie van factoren. In hun eigen land trekt de arbeidsmarkt aan, terwijl de werkomstandigheden in Nederland soms ronduit slecht zijn.
Dat kun je goed zien in Engeland: door de Brexit is er geen vrij verkeer van personen uit de EU meer mogelijk, waardoor er een enorm tekort aan werknemers ontstaat. De schade voor bedrijven loopt in de tonnen. De enige mogelijkheid is mensen uit derde landen binnen te halen, maar daar zitten grote beperkingen aan, zoals een quotering. In Nederland is wel vrij verkeer van personen binnen de EU mogelijk. De keerzijde daarvan is dat mensen weer heel makkelijk elders kunnen gaan werken als het hen daar beter bevalt.”

Hoe is de arbeidssituatie in Oost-Europa op dit moment? En wat moet er gebeuren als de tekorten aan werknemers verder oplopen?

U leest het volledige interview via de website Hortipoint (vakinformatie voor de professionele sierteeltsector), in het vakblad voor de Bloemisterij (nummer 35) of voor haar digitale abonnees direct via het digitale magazine.
Bron: Hortipoint (2021, 4 september).

‘Teler zomaar uit de gratie bij arbeidsmigrant’

De toenemende concurrentie tussen sectoren, maar ook de manier waarop landen in Oost-Europa trekken aan hun eigen jonge arbeidspotentieel, maakt een actiever en positiever HR-beleid noodzakelijk. Dat geldt zeker voor de tuinbouw. Zij komt er niet meer mee weg arbeidsmigranten in te huren alsof het inwisselbare anonieme handjes zijn en zou zomaar eens snel uit de gratie kunnen raken. De tuinbouw komt er niet meer mee weg arbeidsmigranten in te huren alsof het inwisselbare anonieme handjes zijn. Dat betoogt bestuurslid Jan Cremers (Tilburg University) in een recent verschenen essay.

Vanuit Tilburg Law School zijn in het laatste decennium de gevolgen voor de Nederlandse arbeidsmarkt van de inzet van grote aantallen arbeidsmigranten geanalyseerd. De effecten van grensoverschrijdende arbeid zijn bestudeerd via lokale enquêtes onder werkgevers en analyses van juridische en sociaal-economische studies. Daarbij is onder meer gekeken naar het ‘werkgeversgedrag’ bij grensoverschrijdende arbeidsrelaties, naar knelpunten en perspectieven op de arbeidsmarkt en de afwezigheid van human resources (HR) in dit geheel. Sinds het uitbreken van de coronapandemie zijn onze bevindingen in verscherpte mate bevestigd.

Jan Cremers schreef op uitnodiging van de redactie van Groenten & Fruit een essay over de huidige praktijk van inlenen van arbeidsmigranten. Daarin wordt de Europese arbeidsmarkt geanalyseerd, ingezoomd op de push- en pullfactoren rondom arbeidsmigratie en wordt gepleit voor een humaner personeelsbeleid, ook voor arbeidsmigranten.

Bekijk het hele essay op de website van Groenten & Fruit of lees hieronder de eerste sectie.


De Europese arbeidsmarkt

‘Arbeidsmigranten kiezen voor terugkeer’ kopte onlangs dagblad NRC. En Trouw stelde: ‘Voor arbeidsmigranten is de Nederlandse land- en tuinbouw niet zo interessant meer’. Is Nederland ineens uit de gratie of spelen andere factoren een rol?

De internationalisering van de arbeidsmarkt heeft zich voor een belangrijk deel voltrokken als gevolg van de eenmaking van de Europese binnenmarkt. Met de Verdragen van Maastricht (1992) en van Amsterdam (1997) kregen EU-burgers het recht overal in de EU aan de slag te gaan. Voor in de EU gevestigde dienstverleners werd het gemakkelijker personeel grensoverschrijdend in te zetten via het vrij verkeer van diensten.

Met de toetreding tot de EU van landen in Centraal- en Oost-Europa kwam een enorm arbeidspotentieel beschikbaar op de Nederlandse arbeidsmarkt. Hoewel het op macroschaal om bescheiden aantallen gaat, zijn meerdere bedrijfstakken afhankelijk geworden van deze vorm van arbeidsvoorziening, vanwege de schaarste op de Nederlandse markt van beschikbare werknemers die bereid zijn tegen de geboden arbeidsvoorwaarden het onaantrekkelijke, tijdelijke en routinematige werk te verrichten. Door de grote loonverschillen bleken en blijken arbeidsmigranten bereid huis en haard (tijdelijk) te verlaten.

Bron: Groenten & Fruit (2021, 27 augustus).

ACVZ adviseert brede welvaartsbenadering in arbeidsmigratiebeleid

De Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) adviseert in haar recente verkenning om in te zetten op brede welvaart als kerndoel van toekomstige arbeidsmigratie. Daarbij moet ook aandacht zijn voor structureel advies aan de regering over arbeidsmigratie.

Het aantal arbeidsmigranten en kennismigranten dat naar Nederland kwam lag in 2020 fors lager dan het jaar ervoor, zo blijkt uit cijfers van het CBS. Met name het aantal arbeidsmigranten van buiten de EU daalde in 2020 sterk. Dit komt vooral door de Coronapandemie, welke het voor arbeidsmigranten moeilijker maakte om internationaal te reizen.

Bredere blik en structureel advies
Deze afname, in combinatie met de groeiende vraag naar arbeidsmigranten en misstanden bij huisvesting, vormde voor de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) een belangrijke reden om de discussie te starten over het reguleren van arbeidsmigratie. Inzet daarbij is niet om het werknemers uit andere EU-landen onmogelijk te maken om naar Nederland te komen, maar om juist met een bredere blik naar arbeidsmigratie te kijken. Dit vormt de kern van haar recent advies aan het volgende kabinet.

De kansen die arbeidsmigratie biedt voor de Nederlandse samenleving worden volgens haar momenteel nog onvoldoende afgewogen en benut. Met brede welvaart als centraal doel is het van groot belang dat de regering advies inwint over toekomstige arbeidsmigratie en dat wordt gekeken welke kansen arbeidsmigratie van buiten de EU biedt voor de huidige en toekomstige samenleving. Bij deze afweging dient volgens haar te worden gekeken naar de belangen van álle betrokkenen, zoals de werkgevers, werknemers, arbeidsmigranten zelf én de ontvangende samenleving.

Lees hier het hele artikel en bekijk de verkenning op de website van ACVZ.
Bron: ACVZ (2021, 3 juni).

Samenwerking om arbeidsmigranten te vaccineren

De ruim 500.000 arbeidsmigranten die (tijdelijk) in Nederland werken zijn voor overheden en instanties vaak moeilijk te bereiken. Zo spreken ze de taal vaak niet goed, volgen ze geen landelijke media en staan ze vaak niet ingeschreven bij de gemeente. Mede hierdoor zijn veel arbeidsmigranten nog niet gevaccineerd tegen COVID-19. GGD Haaglanden en de gemeente Westland werken daarom in Zuid-Holland samen met  uitzendbureaus om arbeidsmigranten – die dat willen – te laten vaccineren.

Veel arbeidsmigranten staan niet ingeschreven bij de gemeente. Daardoor weten vaak alleen de uitzendbureaus waar ze precies zijn. Dat maakt het voor de GGD en de gemeente moeilijk om hen te bereiken. Dit terwijl de gemeente Westland het wel een belangrijke groep vindt, met name doordat zij vaak in essentiële sectoren en contactberoepen werken, waarbij zij dicht op elkaar werken en daarom extra aandacht verdienen.

In het Westland werken uitzendbureaus daarom samen met GGD en gemeente om de arbeidsmigranten toch te bereiken. De uitzendbureaus informeren hun werknemers, verzorgen het vervoer en staan klaar bij de vaccinatielocatie voor eventuele vragen, die de arbeidsmigranten dan in hun eigen taal kunnen stellen. Op deze manier worden grote groepen arbeidsmigranten toch bereikt en wordt voorkomen dat deze groep mensen buiten de boot valt.

Lees hier het hele artikel en bekijk de rapportage op de website van NOS.
Bron: NOS (2021, 4 juli).

Share My Voice: laat je horen

Nederland kan niet zonder arbeidsmigranten. Er werken honderdduizenden mensen uit de hele wereld in ons land om de economie draaiende te houden. Bedrijven uit diverse sectoren, van logistiek tot ICT, drijven op deze waardevolle krachten. Toch weten veel Nederlanders nog weinig over arbeidsmigranten en heerst er veel onwetendheid. Bovendien wordt er vooral gesproken óver arbeidsmigranten, maar nauwelijks mét arbeidsmigranten. Daarom lanceerde Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten het onafhankelijke onderzoekspanel #sharemyvoice om de stem van arbeidsmigranten te laten horen.

Hoe denken arbeidsmigranten over Nederland?
Arbeidsmigranten zijn van groot belang voor Nederland. Maar er wordt nauwelijks geluisterd naar hun meningen, gevoelens en ervaringen. De stem van de arbeidsmigrant wordt hierdoor niet gehoord. Daarom is Share My Voice opgericht. Share My Voice is een onafhankelijk onderzoekspanel dat volledig bestaat uit arbeidsmigranten. Het is een panel ván en vóór arbeidsmigranten. Onder de leden van het panel worden korte onderzoeken uitgevoerd om het perspectief van arbeidsmigranten te laten horen. Zo kunnen wij bedrijven en overheden helpen met nieuwe kennis en het nemen van betere beslissingen.

Deel ook je mening!
Voor ons nieuwste onderzoek hebben we ook jouw hulp nodig. Laat weten wat jij belangrijk vindt, deel je ervaringen en geef je mening over allerlei actuele onderwerpen die voor jou, je familie, vrienden en collega’s belangrijk zijn. Dit keer gaat het onderzoek over gezondheidszorg, training en opleiding en toekomstperspectief. Doe mee en spreek je uit over onderwerpen die voor jou belangrijk zijn.

Onafhankelijk onderzoek
Share My Voice wordt uitgevoerd in opdracht van Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten: een onafhankelijke stichting gericht op het ontwikkelen en verzamelen van kennis over arbeidsmigranten. Periodiek wordt er onderzoek uitgevoerd onder de leden van het panel, die gaan over o.a. werkomstandigheden, huisvesting, integratie, ambities en toekomstperspectief. Hiermee willen wij burgers, bedrijven, overheden en andere partijen beter informeren over arbeidsmigranten. Dat geeft hen meer kennis en daardoor kunnen zij betere beslissingen kunnen nemen. Denk bijvoorbeeld aan andere, goedkopere vormen van huisvesting, meer ontwikkelmogelijkheden op het werk en een betere beeldvorming onder Nederlanders.

Help mee het woon-, werk- en leefgenot van arbeidsmigranten te verbeteren en laat jouw stem horen via www.sharemyvoice.nl!

Arbeidsmigranten in Nederland: meerderheid werkt niet als uitzendkracht

Nederland telde in 2019 767.571 arbeidsmigranten, exclusief scholieren en studenten. Van hen werkten er 374.200 als uitzendkracht en 393.371 hadden een direct dienstverband bij de inlener. Het aantal arbeidsmigranten ten opzichte van 2018 is met bijna 8% gestegen. Zowel in 2018 als in 2019 werkte 49% van het totale aantal arbeidsmigranten als uitzendkracht en had 51% een direct dienstverband. ABU- en NBBU-leden bemiddelden bijna 300.000 arbeidsmigranten. Het andere deel werkte via niet-aangesloten uitzendbureaus. Dat en meer blijkt uit onderzoek van de ABU en NBBU.

Het is belangrijk om goed in beeld te hebben hoe het ervoor staat met arbeidsmigranten in Nederland. Niet alleen omdat ze belangrijk zijn voor onze economie, maar ook omdat we zo zicht houden op de kwaliteit van hun woon- en werkomstandigheden. Hoeveel arbeidsmigranten zijn er in Nederland? Hoeveel van hen werken als uitzendkracht? In welke sectoren werken zij?
In opdracht van de ABU en NBBU deed KBA Nijmegen daarom eind 2020 onderzoek naar arbeidsmigranten in Nederland. Hierbij werd gebruik gemaakt van de polisbestanden van het CBS (2018 en 2019) en werd in 2020 een representatieve enquête gehouden onder ABU- en NBBU-leden.

Huisvesting: minder tussenkomst van uitzendorganisaties
Naast de eerdergenoemde focus op het aantal arbeidsmigranten, besteedt het onderzoek ook aandacht aan andere onderwerpen, zoals huisvesting. Uit het onderzoek blijkt dat het aandeel arbeidsmigranten dat door tussenkomst van uitzendorganisaties wordt gehuisvest, is gedaald. In 2018 ging het om 83%, in 2020 werd 65% van de arbeidsmigranten gefaciliteerd in huisvesting door het uitzendbureau. Hiermee wordt de scheiding tussen wonen en werken duidelijker zichtbaar. De helft van de arbeidsmigranten die op uitzendbasis werken, is gehuisvest in Noord-Limburg, Zuid-Holland Centraal, Midden-Brabant, Noord-Holland Noord, West-Brabant en Helmond-De Peel.

Jonge populatie
De helft van de arbeidsmigranten is jonger dan 34 jaar en 36% van de arbeidsmigranten is vrouw. Vergeleken met eerdere metingen werken er meer arbeidsmigranten in de logistiek (van 29% in 2018 naar 44% in 2020). Het aantal arbeidsmigranten dat werkte in de voedingsindustrie halveerde van 27% naar 13%.

Bekijk voor deze en nog veel meer resultaten het onderzoek van de ABU.
Bron: ABU (14 juni).

‘Betere bescherming arbeidsmigranten kan niet wachten op nieuw kabinet’

Arbeidsmigranten moeten beter worden beschermd en daarvoor kan niet worden gewacht op een nieuwe regering. Dat zegt Emile Roemer, voorzitter van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten, nadat in Linne vijftig Roemeense arbeidsmigranten onder erbarmelijke omstandigheden werden aangetroffen.

“Ik dacht: daar hebben we er weer een”, zei Roemer in het NOS Radio 1 Journaal. Hij verwijst daarbij naar de ontdekking van meer dan vijftig Roemeense arbeidsmigranten bij een boerderij in het Limburgse Linne, die daar onder erbarmelijke omstandigheden woonden en werkten als aspergestekers. De arbeidsmigranten werden ontdekt door de gemeente, die samen met de vreemdelingenpolitie en de Inspectie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een controle uitvoerde. “Dit is geen incident: dit gebeurt om de haverklap. En ik denk dat er een heleboel gebeurt wat we nog niet weten.”

Haagse actie nodig
Emile Roemer heeft met zijn Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten vijftig aanbevelingen opgesteld voor ministers, werkgevers en andere betrokkenen. Hoewel een deel daarvan is overgenomen, ligt veel nog op de plank nu er geformeerd wordt, tot onvrede van Roemer. Hij roept dan ook op tot actie: “We kunnen niet wachten tot er een nieuw kabinet is om onze aanbevelingen over te nemen.” Limburg laat zien hoe schrijnend de situatie is. En dit is echt geen incident; dit is schering en inslag.”

Bron: NOS.nl (2 juni). Bekijk hier het volledige artikel op NOS.nl.