De situatie van arbeidsmigranten in Nederland is wat betreft hun werksituatie, integratie in de samenleving en toekomstperspectieven relatief weinig veranderd ten opzichte van twee jaar geleden. Echter hebben arbeidsmigranten de afgelopen twee jaar meer negatieve ervaringen gekregen met huisvesting en hun woonsituatie, terwijl dit beeld twee jaar geleden ook al weinig rooskleurig was. Verder lijken kennismigranten meer geïntegreerd te zijn dan twee jaar geleden, wat zich vooral uit in betere kennis van de taal, meer frequente sociale contacten en zich thuis voelen in Nederland. Dat blijkt uit een peiling onder ruim 1.100 arbeidsmigranten naar hun woon-, werk- en leefsituatie in Nederland. Deze peiling werd uitgevoerd door I&O Research in opdracht van Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten. De resultaten zijn gepubliceerd in het rapport De woon-, werk- en leefsituatie van arbeidsmigranten in Nederland – Resultaten het 5e arbeidsmigrantenpanel.
Het Kenniscentrum Arbeidsmigranten ontwikkelt, bundelt en deelt actuele kennis over arbeidsmigranten. Een vast onderdeel daarbij is het arbeidsmigrantenpanel ‘Share my Voice‘ dat de brede thematiek van de woon-, werk- en leefsituatie van arbeidsmigranten twee keer per jaar onderzoekt via peilingen. Recent werd de vijfde peiling onder het panel uitgevoerd, dit keer gericht op de woon- en werksituatie van arbeidsmigranten, hun integratie in de Nederlandse samenleving en hun toekomstperspectieven. Deze peiling is een opvolging van de eerste peiling (uitgevoerd rond de jaarwisseling 2020/21), waardoor mogelijkerwijs trends in de tijd kunnen worden herkend.
Economische redenen belangrijkste migratiemotieven
Arbeidsmigranten komen vooral vanwege economische redenen naar Nederland: hoger salaris, betere arbeidsvoorwaarden en baankansen. Bij arbeidsmigranten werkzaam in hooggekwalificeerde banen spelen motieven zoals persoonlijke ontwikkeling en het leefklimaat een grotere rol, terwijl arbeidsmigranten die laaggekwalificeerd werk uitvoeren meer baankansen zien in Nederland dan in het land van herkomst. Ten opzichte van de eerste peiling is Nederland voor wat betreft de persoonlijke ontwikkeling en het leefklimaat minder aantrekkelijk voor kennismigranten – deze twee redenen worden thans minder vaak genoemd. De huidige situatie in Europa, en met name de oorlog in Oekraïne, is terug te zien in de enquêteresultaten, want deze peiling toont dat meer respondenten geneigd zijn om politieke redenen naar Nederland te komen dan twee jaar geleden.
Tevredenheid relatief ongewijzigd; huisvesting blijft pijnpunt
De tevredenheid over het verblijf in Nederland ligt onder ondervraagde arbeidsmigranten op hetzelfde niveau als twee jaar geleden: ongeveer 7 op de 10 van de respondenten zegt tevreden te zijn en één op de tien is ontevreden. Vooral de aspecten rondom werk en economische mogelijkheden worden in deze peiling als positief ervaren: salaris en arbeidsvoorwaarden, werkomstandigheden en baankansen. Anderzijds blijkt (opnieuw) dat met name de huisvesting en woonomstandigheden door veel arbeidsmigranten als een probleem worden ervaren (49%). Dit geldt niet alleen in een hogere mate voor de migranten die samen met anderen in een woning of tijdelijke woonruimte (zoals hotel of recreatiepark) wonen, maar ook voor degenen die een woning huren. Ten opzichte van het onderzoek van twee jaar geleden lijkt de situatie zelfs verslechterd!
Toekomstperspectief: blijven of terugkeren?
Net als twee jaar geleden verwacht ruim de helft van de ondervraagde arbeidsmigranten in Nederland te blijven. Migranten met laaggekwalificeerde banen die weg willen, kiezen meestal voor hun land van herkomst, terwijl bijna evenveel van de hoogopgeleide migranten zowel terug willen naar hun land van herkomst als naar een ander land willen vertrekken.
De beslissing in Nederland te blijven wordt vooral bepaald door hoe arbeidsmigranten zich voelen in de samenleving: of ze hier thuis zijn geraakt en of ze zich welkom en gewaardeerd voelen. Ongeveer drie op de vier respondenten waarvoor dit in positieve zin geldt, wil graag in Nederland blijven. Tevens dragen positieve ervaringen met Nederlanders en integratie in Nederlandse samenleving bij aan de beslissing in Nederland te blijven.
Benieuwd naar alle onderzoeksresultaten? Bekijk dan hieronder het volledige onderzoeksrapport!
